MOTYWACJA – To nie będzie kolejny tekst o tym, jak należy radzić sobie z wypaleniem w sporcie. To przemyślenia dotyczące motywacji, które pchają do treningów biegowych, startów w zawodach i determinują podejście do biegania w ogóle.
Minęły 3 lata!
Podczas minionych 36 miesięcy, Fundacja 4 Alternatywy zorganizowała kilkanaście imprez biegowych – od kameralnych, jak dzielnicowe zawody Nowa Huta w czterech smakach, po te duże: Ultra-Trail® Małopolska czy WINTER TRAIL MAŁOPOLSKA. Dziesiątki tras i dystansów, tysiące zawodników i niebagatelne doświadczenie, które zdobyliśmy dzięki ciężkiej pracy. Obserwacja zawodników i ich zachowań nasuwa pewne spostrzeżenia. Stosując swego rodzaju uproszczenie, przyjmujemy, że cztery główne czynniki, które pchają nas naprzód to: chęć osiągania celów, motywy społeczne, zdrowie oraz ogólnie pojęte przyczyny psychologiczne.
Osiągnięcia:
Wśród zawodników skupionych na celach sportowych, można znaleźć takich, którym zależy na pokonywaniu samych siebie, swoich ograniczeń – skupionych na „życiówkach”, coraz dłuższych dystansach, większych wyzwaniach. Do pełni szczęścia nie potrzebują adrenaliny towarzyszącej konkurowaniu – ich sukcesem jest pokonanie własnych ograniczeń.
Współzawodnictwo: chęć pokonania rywala, zdobycie nagrody (często finansowej) pchają naprzód biegaczy kolejnego typu. Cześć osób z tej grupy rywalizuje zgodnie z zasadami fair play, osiągając kolejne rekordy tras. Są jednak tacy, którzy na mecie okazują wyższość nad wolniejszymi zawodnikami i nie dbają o zasady wynikające z regulaminu zawodów. Znamy biegaczy, którzy potrafią analizować listy startowe, wyniki bezpośrednich rywali, kalkulować wartość nagród dla zwycięzców a nawet wstąpić w szeregi organizacji np. zawodowej po to, by w wybranej kategorii zdobyć upragnione trofeum.
Społeczność:
Pośród motywów społecznych dominują dwa nurty. Pierwszy reprezentują osoby ekstrawertyczne, dla których liczy się uznanie otoczenia: publikują na portalach społecznościowych zdjęcia z każdego treningu biegowego, wypowiadają się na temat techniki biegowej, wyposażenia potrzebnego do startu w biegu czy fizjoterapii.
Drugi nurt to zawodnicy realizujący potrzeby akceptacji społecznej poprzez budowanie relacji z innymi biegaczami. Czasem towarzyszy temu uniformizacja zachowań członków grupy, wspólne działania integrujące, wspólne definiowanie sukcesu, porażki a nawet przyjaciół i wrogów.
Zdrowie:
Prawdopodobnie biegacze dbający o zdrowie, rzadziej będą chcieli wyjść poza strefę komfortu. Rzadziej padną ofiarą kontuzji, ale za to ich wyniki biegowe będą plasowały się poza pierwszą ćwiartką na mecie.
Psychologia:
Motywy psychologiczne determinują udział w sporcie u osób potrzebujących zdefiniować sens życia. Trening czy zawody odbywające się poza zgiełkiem wielkich miast pozwalają obserwować zmiany przyrody, odzyskiwać dystans do stresujących aspektów życia codziennego.
Odrębną motywacją społeczną jest potrzeba poprawy samooceny poprzez osiąganie sukcesów biegowych. Czasem towarzyszy temu potrzeba porównywania się do innych, dominacji, bycia podziwianym. Zapewne również wśród Waszych znajomych są osoby, dla których ważne jest podkreślanie swoich walorów fizycznych umiejętnym ruchem czy strojem treningowym.
Wnioski?
Spektrum ludzkich zachowań jest bardzo szerokie. Decyzje i działania każdego z nas wynikają najczęściej z wielu różnych motywacji często przy jednej dominującej.
Z punktu widzenia organizatora zawodów moglibyśmy pokusić się o dokonanie oceny, który z typów zawodników jest pożądany, z jakim biegaczem pracuje się dobrze a jaki generuje problemy.
Jeśli macie ochotę poznać różne postawy, polecamy lekturę książek: Sięgając za horyzont. Z pamiętnika ultraski – Natalii Haczyk, 4 pustynie. Biegnij i znajdź własną drogę – Daniela Lewczuka czy Umarłem cztery razy – Julii Lachowicz-Nowackiej.
Mamy nadzieję, że nasze przemyślenia skłonią Was do refleksji. Może właśnie teraz odpowiecie sobie na tytułowe pytanie: Dlaczego biegasz? Jaka jest TWOJA motywacja do biegania? Co dzieje się z Twoją głową i sercem, że chcesz wyjść i biec?
Do zobaczenia na szlaku z Ultra-Trail® Małopolska!
Ekipa Fundacji 4 Alternatywy